Zmiany zachodzące na świecie sprawiają, że coraz większą uwagę zwraca się na stosowanie rozwiązań proekologicznych. Także w budownictwie. W opisywany nurt szczególnie dobrze wpisują się dwa typy budynków: dom energooszczędny oraz pasywny – czym one są, czym się różnią i czy warto poświęcić im więcej uwagi?

Oszczędzanie energii

Coraz większa liczba osób buduje domy, charakteryzujące się wysoką izolacyjnością. Dzięki temu mogą znacząco obniżyć koszty ich użytkowania, a także wspomóc środowisko. Jednak domy pasywne oraz energooszczędne, choć pozwalają zmniejszyć wydatki, mają pewną wadę – wyższy koszt początkowy. Według szacunkowych danych budowa tego typu budynków jest droższa od budowli tradycyjnych (murowanych) o około 20-35%. Warto jednak pamiętać, że poniesione wydatki sukcesywnie będą się zwracać w kolejnych latach po zakończeniu inwestycji.

Dom pasywny

Jak wygląda to w praktyce? Projekty domów pasywnych są z góry określone. Taki budynek musi być tworzony na planie prostokąta. Ograniczenia dotyczą również wyglądu dachu – najlepiej, kiedy jest on płaski, jednak dozwolone jest również nieznaczne jego nachylenie, w przypadku gdy marzy nam się dach jedno lub dwuspadowy. Istotny jest tu również układ, rozmieszczenie oraz wielkość okien tak, aby możliwe było również pozyskiwanie ciepła, pochodzącego z promieni słonecznych. Dlatego też przeszklenia stosowane są przede wszystkim od strony południowej, natomiast od strony północnej powinny być ograniczone do niezbędnego minimum (przy założeniu, że najlepszym rozwiązaniem będzie zupełny ich brak). Budynek pasywny charakteryzuje się również stosowaniem jak największej liczby otwartych przestrzeni, aby usprawnić wentylację pomieszczeń. Do ogrzania budynku stosuje się pompy ciepła, specjalne nagrzewacze, wykorzystujące energię elektryczną, a także inne rozwiązania, pozwalające na bierne odzyskiwanie energii z każdego dostępnego źródła. Dom pasywny jest jednak w Polsce wciąż mało popularny. A powód jest prosty: wysoka cena początkowa skutecznie odstrasza potencjalnych inwestorów.

Dom energooszczędny

Alternatywą dla budynków pasywnych są tzw. domy energooszczędne. W ich przypadku można sobie pozwolić na większą swobodę działania, jeśli chodzi o projekt, dach czy umiejscowienie okien. Wciąż jednak podczas budowy należy przestrzegać ściśle określonych reguł, a cena budynku pozostaje wyższa od ceny budowli tradycyjnych (choć niższa od pasywnych). Jakie są zalecenia w przypadku, gdy chcemy na naszej działce postawić dom energooszczędny? Bryła budynku powinna być jak najprostsza (choć w tym przypadku można odrobinę puścić wodze fantazji). Poza tym również zwracamy uwagę na umieszczanie okien przede wszystkim od strony południowej, jednak, gdy zaistnieje taka potrzeba, mogą się one znaleźć również od północy. Do ogrzewania domów budowanych w technologii energooszczędnej, wykorzystuje się wysokiej klasy pompy ciepła, kotły kondensacyjne czy kolektory słoneczne.

A wybór i tak nie jest prosty

Wybierając dom pasywny lub dom energooszczędny, warto pamiętać, że:

• choć cena budowy jest wyższa, utrzymanie takiego budynku pozwoli na duże oszczędności,
• są one proekologiczne,
• takie budynki to rozwiązania nowoczesne, dzięki czemu mamy możliwość odnalezienia naprawdę ciekawych i nietuzinkowych projektów,
• przemyślny układ pomieszczeń sprawia, że pokoje są jasne i słoneczne,
• dobra izolacja oraz zastosowane rozwiązania sprawiają, że budynki te niemalże ogrzewają się same (szczególnie w przypadku domów pasywnych),
• to inwestycja na długie lata, z której skorzystają także następne pokolenia.