Jak zbudowana jest księga wieczysta?

Księga wieczysta składa się z IV działów, z tym że pierwszy dział podzielony jest na dwie części. W każdym dziale umieszczone są odrębne informacje dotyczące nieruchomości. Wygląda to następująco:

• dział I - część oznaczona I-O to „Oznaczenie nieruchomości”. Znajdują się w niej dokładne informacje pozwalająca na identyfikację nieruchomości. W tej części podane są dane dotyczące położenia, wymiaru powierzchni, rodzaju nieruchomości. Są to dane pochodzące z ewidencji gruntów. Część oznaczona I-Sp to „Spis spraw związanych z własnością”. W tej części księgi wieczystej można znaleźć informacje dotyczące własności nieruchomości – czy jest ustanowiona na niej służebność gruntowa, czy jest we współwłasności lub czy występuje użytkowanie wieczyste;
• dział II – „własność” w tym dziale znajdują się wszelkie dane właściciela (właścicieli) nieruchomości lub osoby, która ją użytkuje wieczyście. W tym dziale znajdują się też informacje dotyczące tego, w jakiej części poszczególne osoby władają nieruchomością, jeśli występuje więcej niż jeden właściciel;
• dział III – „prawa, roszczenia i ograniczenia” wpisywane są tutaj wszelkie obciążenia na nieruchomości, za wyjątkiem hipoteki. W tym dziale umieszczane są między innymi informacje o służebności osobistej i gruntowej, wzmianki o wszczęciu egzekucji z nieruchomości, postępowaniu wywłaszczeniowym czy przygotowaniu i zawarciu przedwstępnej umowy sprzedaży;
• dział IV – „hipoteka”. W tym dziale dokładnie określone są wysokości hipoteki, ich waluty i zakres, w jakim obciąża ona nieruchomość. W tej części księgi wieczystej określone jest także, kto jest wierzycielem i czy hipoteka jest przymusowa.

Gdzie można sprawdzić treść księgi wieczystej?

W ostatnich latach nastąpił proces migracji ksiąg wieczystych, co znacznie ułatwiło dostęp do nich dla przeciętnego człowieka. Treść księgi wieczystej można sprawdzić na kilka sposobów, ale zawsze musimy znać jej numer. Można go uzyskać między innymi w Starostwie Powiatowym lub korzystając ze specjalnych wyszukiwarek online, gdzie można wyszukać numer księgi wieczystej po jej adresie lub numerze działki. Z numerem księgi wieczystej możemy udać się do Sądu Rejonowego Wydziału Ksiąg Wieczystych (księgi wieczyste można sprawdzić w dowolnym mieście – dzięki ich migracji nie trzeba jechać do miasta, w którym znajduje się nieruchomość).

Drugim sposobem na zapoznanie się z treścią księgi wieczystej jest skorzystanie ze strony internetowej  W celu sprawdzenia tego, co zostało zapisane w księdze wieczystej dla wybranej nieruchomości należy znać jej dokładny numer, który wpisuje się w oknie wyszukiwania.

Kiedy warto sprawdzić treść księgi wieczystej?

Z uwagi na to, że przepisy zawarte w ustawie z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotekach określają, że występuje zasada rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych oraz domniemanie zgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, jej treść zawsze należy poznać przed podjęciem decyzji o zakupie danej nieruchomości. Takie działanie pozwala na zminimalizowanie ryzyka tego, że kupi się nieruchomość z obciążeniami np. hipoteką, służebnością osobistą czy przesyłu. Dodatkowo warto wiedzieć, że treść księgi wieczystej jest jawna, czyli każdy może ją sprawdzić w dowolnym momencie. Dlatego, nawet jeśli właściciel nieruchomości nie ma księgi lub nie chce podać jej numeru potencjalny nabywca po zdobyciu numeru księgi wieczystej przypisanej dla nieruchomości, może zapoznać się z jej treścią. Trzeba przy tym pamiętać, że z uwagi na fakt, iż treści księgi wieczystej są jawne, nie można w niektórych sytuacjach prawnych zasłaniać się ich nieznajomością.

Zapraszamy do zapoznania się też z nowym sposobem na załatwienie tych spraw, czyli elektroniczne księgi wieczyste.

autor: Iwona Czyżykowska