Czym jest opłata adiacencka?

Opłata adiacencka jest jedną z opłat, którą w określonej sytuacjimusi zapłacić właściciel nieruchomości na rzecz gminy. Wprowadzenie takiej opłaty jest sposobem na partycypację właścicieli nieruchomości w kosztach budowy infrastruktury technicznej, jaka powstaje z finansowania z pieniędzy publicznych. Mogą to być pieniądze wyłożone ze Skarbu Państwa, ale także z zasobów samorządowych czy środków pochodzących z funduszy europejskich oraz innych źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi. Przepisy związane z opłatą adiacencką stosowane są również do osób będących wieczystymi użytkownikami danego gruntu, zarówno tych, które nie mają obowiązku wnoszenia opłat rocznych, jak i tych, które wniosły jednorazowo opłatę roczną za cały okres użytkowania wieczystego.

Wszelkie kwestie związane z opłatą adiacencką zostały uregulowane ustawą z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami. To właśnie tutaj zawarta jest również definicja infrastruktury technicznej. Pod tym pojęciem rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, gazowych, elektrycznych, telekomunikacyjnych – zarówno na ziemi, jak i pod ziemią.

Kiedy naliczana jest opłata adiacencka?

Opłata adiacencka naliczana jest w momencie, kiedy wartość nieruchomościwzrośnie właśnie w związku z budową infrastruktury technicznej, ale nie tylko. Do najczęściej wymienianych przypadków naliczania opłaty adiacenckiej zalicza się przede wszystkim wzrost wartości nieruchomości:

- związany z budową urządzeń infrastruktury technicznej, która była finansowana ze środków Skarbu Państwa, samorządu oraz Unii Europejskiej i innych źródeł zagranicznych, które nie podlegają zwrotowi;

- związany ze scaleniem i ponownym podziałem nieruchomości;

- będący wynikiem podziału nieruchomości.

Kto może nałożyć na właściciela nieruchomości opłatę adiacencką?

Decyzję o nałożeniu opłaty adiacenckiej na właściciela nieruchomości mogą podjąć władze samorządowe – odpowiednio wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Opłata może być ustalona za każdym razem, kiedy nieruchomość została podłączona do urządzeń związanych z budowaną infrastrukturą, bądź kiedy właściciel nieruchomości będzie miał stworzone warunki do tego, aby bez problemu korzystać z wybudowanej drogi. Co istotne, decyzja o ustaleniu takiej opłaty może zostać podjęta w terminie do 3 lat od powstania wyżej wymienionych okoliczności, o ile w dniu stworzenia tych warunków obowiązywała już uchwała rady gminy o ustaleniu wysokości opłaty adiacenckiej.

Jak naliczana jest opłata adiacencka?

Opłata adiacencka ustalona dla danej nieruchomości nie może przekroczyć 50% różnicy pomiędzy wartością nieruchomości przed zmianami i wartością nieruchomości po wprowadzonych zmianach (budowie infrastruktury, scaleniu lub podziale). Dokładna wysokość opłaty w procentach określona jest przez radę gminy osobną uchwałą, która musi być wdrożona w życie w momencie, w którym właściciel nieruchomości będzie miał swobodny dostęp do budowanej infrastruktury. Co ważne, wzrost wartości nieruchomości, na podstawie którego ustala się wysokość opłaty, powinien być udokumentowany przez opinię rzeczoznawcy majątkowego. Rzeczoznawca musi oszacować nieruchomość przed zmianami i po ich wprowadzeniu. W czasie ustalania wysokości opłaty adiacenckiej brane są pod uwagę również nakłady poczynione przez właściciela nieruchomości, które były związane z budową urządzeń należących do infrastruktury technicznej.

Jak uiścić opłatę adiacencką? Czy można się od niej odwołać?

Opłatę adiacencką należy uiścić w terminie 14 dni od momentu, w którym decyzja o jej podjęciu uzyskała moc prawną. Opłatę adiacencką można rozłożyć również na raty. Wówczas powyższy termin dotyczy pierwszej raty. Jeżeli właściciel złoży odpowiedni wniosek, to opłata może być rozłożona na roczne raty płacone w okresie 10 lat.

Warto pamiętać, że od decyzji o naliczeniu opłaty adiacenckiej można się odwołać do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Jeżeli odwołanie zostanie uwzględnione, a gmina w terminie 3 lat od stworzenia urządzeń infrastruktury nie wdroży nowej uchwały dotyczącej tej kwestii, postępowanie zostaje umorzone, jako bezprzedmiotowe. W przypadku, gdy SKO odrzuci odwołanie, termin na spłatę opłaty adiacenckiej przesuwa się do czasu uprawomocnienia decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego.

autor: Iwona Czyżykowska