Agregat prądotwórczy – do czego można go wykorzystać?

Agregat prądotwórczy to urządzenie elektromechaniczne, które stanowi samodzielne źródło prądu. Możesz je wykorzystać w miejscach leżących poza dostępem do sieci energetycznej. Świetnie sprawdzi się także jako dodatkowe zabezpieczenie domów, firm i mieszkań przed blackoutem czy awarią w dostawie energii.

Agregat jest zasilany za pomocą paliwa – w zależności od modelu może to być benzyna, olej napędowy lub gaz płynny. Jego silnik spalinowy przetwarza energię chemiczną w energię mechaniczną poprzez wirnik prądnicy. Ruch wirnika powoduje powstanie siły elektromotorycznej. Pozwala to na zasilanie domowej czy firmowej sieci energetycznej. Agregaty są też często stosowane w domkach kempingowych położonych na terenach leśnych. Spotkamy je również na placach budowy, łódkach nie wyposażonych we własne źródła zasilania, w vanach lub autobusach przerobionych na campery. Występują w wersjach stacjonarnych, jak i przenośnych, dobrze przystosowanych do transportu (również walizkowych, z uchwytem do przenoszenia). Nie każdy agregat sprawdzi się jednak równie dobrze w każdych warunkach:

• agregaty jednofazowe – przeznaczone głównie do tymczasowego użytku domowego i kempingowego. Wytwarzają prąd jednofazowy o napięciu 230 V. Jest ono wystarczające, aby bezpiecznie i skutecznie dostarczyć moc potrzebną do oświetlenia mieszkania oraz zasilenia właściwie wszystkich domowych urządzeń. Agregaty jednofazowe mogą zasilać ładowarki do telefonów i zasilaczy komputerowych oraz inne sprzęty RTV, a także domowe AGD (uwaga, niektóre płyty grzewcze wymagają napięcia 200 V, a inne 400 V, warto to sprawdzić przed zakupem generatora);
• agregaty trójfazowe – przeznaczone do użycia na placach budowy, w przemyśle, do długotrwałego zasilania systemów grzewczych. Wytwarzają prąd trójfazowy 3 x 400 V. Pozwala to na obsługę urządzeń przemysłowych, elektronarzędzi, trójfazowych kuchenek elektrycznych 400 V, bojlerów, urządzeń ogrzewania elektrycznego czy przepływowego ogrzewania wody. W związku z wysokim napięciem prądu nie nadają się jednak do bezpośredniego podłączania domowych sprzętów takich jak laptop, czajnik elektryczny czy ładowarka telefonu;
• agregaty uniwersalne – posiadają zarówno gniazda jednofazowe, jak i trójfazowe, co pozwala na zasilanie zwykłych urządzeń domowych oraz systemów grzewczych, bojlerów, elektronarzędzi.

Co można podłączyć do agregatu prądotwórczego?

Do agregatu o napięciu jednofazowym 230 V, możesz bezpiecznie podłączyć do prądu właściwie wszystkie urządzenia domowe, np.:

• lodówkę;
• pralkę;
• suszarkę bębnową;
• płytę grzewczą pod zabudowę 230 V;
• zmywarkę;
• telewizor;
• konsolę;
• suszarkę do włosów;
• zasilacz komputera;
• mikrofalówkę;
• piekarnik elektryczny pod zabudowę 230 V;
• ładowarki do telefonów i innych urządzeń mobilnych;
• lampy – wolnostojące, biurkowe, lampki nocne;
• modem internetowy;
• dekoder;
• konsolę;
• radio;
• odkurzacz domowy.

Pamiętaj, że aby podłączyć pod generator urządzenia takie jak telewizor czy komputer, agregat musi być wyposażony w stabilizator napięcia. W innym przypadku może być ono za wysokie dla części domowych sprzętów. Agregat o stabilnych parametrach częstotliwości i napięcia nie będzie zagrożeniem dla domowego AGD i RTV.

Pod agregat prądotwórczy 400 V podłączysz z kolei:

• urządzenia przemysłowe;
• elektronarzędzia (np. przecinarkę stolikową, wiertarkę kolumnową, piłę wahadłową, pilarkę tarczową itd.);
• maszyny budowlane (np. betoniarkę, mieszarkę przepływową);
• trójfazową kuchenkę elektryczną 400 V;
• bojler;
• osuszacz powietrza;
• urządzenia ogrzewania elektrycznego (w tym nagrzewnice przenośne);
• przepływowe ogrzewanie wody.

Pod agregat uniwersalny można podłączać zarówno urządzenia 230 V jak i 400 V, czyli wszystkie wymienione dla agregatów jedno- i trójfazowych. Trzeba jedynie pilnować, aby odpowiednie sprzęty łączyły się z przystosowanymi dla nich gniazdami.

Podłączenie wszystkich urządzeń naraz do jednego generatora nie zawsze jest możliwe. To ile sprzętów w tym samym czasie może obsłużyć agregat, zależy od tego, jaką ma on moc. Istnieje możliwość obliczenia tego, jaka moc agregatu byłaby zadowalająca dla domku letniskowego, czy twojego domostwa na wypadek całkowitego odcięcia od prądu.

Aby tego dokonać, musisz najpierw dodać do siebie zapotrzebowanie energetyczne w watach (W) dla urządzeń, które potrzebują stałego podłączenia do prądu, czyli np. dla lodówki, zamrażarki, urządzeń oświetleniowych, modemu do internetu.

Następnie oblicz maksymalną ilości energii, jaką będą potrzebowały inne urządzenia, które mogą być wykorzystywane czasowo (weź pod uwagę, że niektórych z nich możesz potrzebować w tym samym czasie np. pralki i kuchenki, bez konieczności czekania na wyłączenie któregoś z nich). Obie sumy po dodaniu będą stanowiły dobrą prognozę zapotrzebowania energetycznego. Przy czym należy założyć ok. 20% naddatku. To ważne, gdyż zdarza się, że niektóre sprzęty tracą wydajność energetyczną przez lata użytkowania i mogą wymagać go więcej, niż określa to instrukcja, czy ulotka producenta. Niektóre urządzenia mają też wielokrotnie większy pobór energii w trakcie rozruchu.

Jak podłączyć urządzenia AGD i RTV do agregatu?

Każdy agregat posiada gniazdo, w które można wpiąć przewody sprzętów domowych, jak do zwykłego gniazdka elektrycznego. W przypadku agregatu o dużej mocy (mogącego zasilić cały dom) możliwe jest też przyłącze w formie stałej, bez możliwości rozłączania. Odpowiednie sterowniki automatycznie włączają wówczas agregat i przełączają zasilanie. Podłączenie takiego agregatu wymaga zazwyczaj pomocy osoby z uprawnieniami.

Niezwykle istotną kwestią jest to, kiedy należy podłączać i odłączać sprzęty do agregatora z gniazdem. Pamiętaj – włączaj i wyłączaj generator wyłącznie, wtedy kiedy wszystkie odbiorniki energii są od niego odłączone. Urządzenia, jedno po drugim podłączaj dopiero po uruchomieniu agregatu. Odłączaj je też, zanim agregat skończy działanie. Zabieg ten wykonuje się z dwóch powodów. Po pierwsze, pomoże to uniknąć uszkodzeń i usterek agregatu. Po drugie, będzie to bezpieczniejsze dla podłączanych sprzętów.

W przypadku zakupu agregatów na wypadek utraty prądu i blackoutu trzeba pamiętać, że urządzenia tego typu psują się, gdy nie są długo użytkowane. Z tego względu, co jakiś czas warto je odpalać i z nich korzystać, nawet gdy sytuacja nie jest kryzysowa.

Jak bezpiecznie obsługiwać domowy agregat prądotwórczy?

Prawidłowe korzystanie z agregatu jest bardzo ważne, gdyż od tego zależy bezpieczeństwo domowych sprzętów RTV i AGD. Z tego względu przed użyciem agregatu należy zapoznać się z jego instrukcją. Z kolei w przypadku agregatów o dużej mocy, konieczne jest podłączenie przez osobę z uprawnieniami.

Dla zachowania bezpieczeństwa agregat musi być także zabezpieczony przed działaniem warunków atmosferycznych i umieszczony w miejscu niedostępnym dla dzieci. Powinien być obsługiwany także na płaskiej powierzchni i stabilnym podłożu, aby silnik mógł pracować poprawnie i pobór paliwa był równomierny.

Warto pamiętać, że agregaty nie powinny być użytkowane w zamknięciu np. w garażu czy piwnicy. Benzyna, olej napędowy czy płynny gaz w trakcie spalania emituje spaliny, co stwarza zagrożenie nagromadzenia się toksycznych gazów. Jeśli planujesz umieścić stały agregat w piwnicy, przybudówce lub garażu pamiętaj o montażu systemu odprowadzania spalin. Właściwa cyrkulacja powietrza istotna jest również dla nie przegrzewania się generatora prądu.